Khi bác sĩ nói với bạn em bé quá nhỏ so với tuổi thai, từ chuyên môn gọi là “thai giới hạn tăng trưởng”, có nghĩa là kích thước em bé nhỏ, cân nặng em bé thấp hơn khoảng cân nặng của các em bé khác cùng tuổi thai. Thai giới hạn tăng trưởng đáng lo ngại bởi vì không chỉ có nguy cơ xấu cho thai, mà còn ảnh hưởng cả sức khỏe sau này của em bé.
Có phải em bé nào nhỏ hơn tuổi thai đều gọi là thai giới hạn tăng trưởng hay không?
Không đúng. Một số em bé nhỏ - chỉ đơn thuần là “nhỏ con”, không có bất kỳ vấn đề nào về sức khỏe.
Làm sao biết thai bị giới hạn tăng trưởng?
Nếu bạn khám thai định kỳ đều đặn, chắc chắn bác sĩ sẽ theo dõi em bé có tăng trưởng đúng mức hay không. Hầu hết các trường hợp chẩn đoán thai giới hạn tăng trưởng là qua siêu âm. Các chỉ số đánh giá kích thước, cân nặng trên siêu âm bao gồm vòng đầu, vòng bụng và chiều dài xương đùi, từ đó tính ra cân nặng em bé và so sánh với khoảng tham chiếu theo tuổi thai. Cách thứ hai là đo bề cao tử cung. Đến đây xin nói chi tiết hơn, không phải cứ bụng nhỏ là em bé giới hạn tăng trưởng, bụng to cũng giới hạn như thường, vì bụng to do….mỡ bụng của mẹ đó. Và cũng không phải cùng một tuổi thai mà cân nặng em bé của bạn nhỏ hơn em bé khác thì em bé bạn có vấn đề. Có khi em bé kia to quá thôi. Gắn hashtag
#ngungsosanh ở đây nha
Nguyên nhân gây ra thai giới hạn tăng trưởng là gì?
Khi chẩn đoán thai giới hạn tăng trưởng, bác sĩ của bạn có thể cố gắng tìm những nguyên nhân có thể, tuy nhiên cần nói trước là có thể không xác định được nguyên nhân nào. Các nguyên nhân có thể là:
Nguyên nhân từ mẹ như tiểu đường, bệnh tim, bệnh mạn tính trước đó; cao huyết áp trong thai kỳ, mẹ bị nhiễm trùng và truyền cho thai, uống thuốc hoặc tiếp xúc chất độc hại…
Nguyên nhân có thể từ thai nhi: như thai bất thường nhiễm sắc thể.
Nguyên nhân từ bánh nhau: do bánh nhau không hoạt động tốt làm em bé không nhận đủ dưỡng chất để lớn lên.
Một nguyên nhân khác cũng hay gặp là mẹ mang song thai, tam thai.
Việc đánh giá em bé giới hạn tăng trưởng có vai trò quan trọng của việc tính chính xác tuổi thai, mình nhắc hoài là các bạn nên khám thai sớm trong 3 tháng đầu thai kỳ để tính tuổi thai và ngày dự sanh. Việc tính chính xác tuổi thai sẽ tránh trường hợp em bé đang phát triển bình thường, chỉ vì tính sai tuổi thai mà bị chẩn đoán chậm tăng trưởng (ví dụ thai thực sự mới 28 tuần mà tính thành 30 tuần).
Mẹ ăn chay, làm việc trong thai kỳ không là nguyên nhân làm thai giới hạn tăng trưởng. Bạn chỉ cần ăn đủ chất, tập thể dục đều đặn, không hút thuốc lá hoặc tự ý dùng thuốc lung tung là có thể giúp hạn chế thai giới hạn tăng trưởng.
Điều trị:
Hiện nay chưa có điều trị đặc hiệu, nhưng việc phát hiện thai giới hạn tăng trưởng sẽ giúp quản lý thai tốt hơn và quyết định thời điểm đúng đắn để em bé ra đời. Nếu đã chẩn đoán thai giới hạn tăng trưởng, việc khám thai của bạn có thể “nhiêu khê” hơn do phải khám thường xuyên hơn, làm nhiều xét nghiệm hơn so với thai bình thường. Ngoài ra, có thể em bé sẽ phải ra đời sớm hơn thời điểm mong muốn.
Nằm yên tại giường, hạn chế vận động, ăn nhiều thật nhiều…đều không giúp ích gì khi thai giới hạn tăng trưởng, thậm chí gây hại hơn. Điều bạn cần làm là tuân thủ lịch hẹn khám và thực hiện các xét nghiệm theo chỉ định của bác sĩ theo dõi.
Chúc em bé của bạn bình an.
Nguồn tham khảo: SMFM patient education series: Fetal growth restriction.